Đường trung bình động hàm mũ (EMA) là một chỉ báo trên biểu đồ kỹ thuật, theo dõi giá của một khoản đầu tư (như cổ phiếu hoặc hàng hóa) theo thời gian. EMA là một loại đường trung bình động có trọng số (WMA), theo đó dữ liệu giá càng gần thì trọng số hoặc tầm quan trọng của nó càng lớn.
Tương tự đường trung bình động giản đơn (SMA), đường EMA được sử dụng để theo dõi xu hướng giá. Có thể dễ dàng theo dõi một vài đường EMA cùng lúc thông qua các dải băng trung bình động (moving average ribbons).
Đường trung bình động hàm mũ (EMA) và đường trung bình động giản đơn (SMA)
Cách tính SMA và EMA
EMA là bản nâng cấp so với SMA vì dữ liệu giá càng gần, độ liên quan càng cao, sẽ được đặt trọng số càng lớn. Do dữ liệu mới có trọng số lớn hơn nên EMA có độ trễ ít hơn với những thay đổi về giá so với SMA.
Xem thêm: Rebate là gì? Các loại forex rebate phổ biến
Các điểm chính cần nhớ:
- Đường trung bình động hàm mũ (EMA) cho thấy xu hướng giá trong các khung thời gian cụ thể, chẳng hạn 50 hoặc 200 ngày.
- So với các đường trung bình động giản đơn, EMA dành cho các dữ liệu gần nhất (có độ liên quan cao hơn) trọng số lớn hơn.
- Để tìm ra EMA, dùng hệ số nhân cho đường trung bình động giản đơn (SMA).
- Các dải băng trung bình động cho phép trader xem nhiều EMA cùng một lúc.
- Công thức tính EMA dựa vào hệ số nhân và bắt đầu với SMA. Có ba bước trong phép tính (mặc dù các ứng dụng biểu đồ tính toán giúp bạn):
- Tính SMA
- Tính hệ số trọng số của EMA
- Tính toán EMA hiện tại
Tính SMA cũng giống như tính toán giá trị trung bình. SMA cho bất kỳ khoảng thời gian nào chỉ đơn giản là tổng giá đóng cửa trong khoảng thời gian đó, chia cho số ngày giao dịch trong khoảng thời gian đó. Ví dụ, SMA 10 ngày chỉ là tổng của giá đóng cửa trong 10 ngày gần nhất, chia cho 10.
Công thức toán học có dạng như sau:
Đường trung bình động giản đơn = (N−period sum)/N
Trong đó:
N = số ngày trong một khoảng thời gian nhất định
Period sum = tổng giá đóng cửa của cổ phiếu trong kỳ đó
Công thức tính hệ số trọng số như sau:
Hệ số trọng số
= 2 ÷ (khoảng thời gian đã chọn + 1)
= 2 ÷ (10 + 1)
= 0,1818
= 18,18%
(Trong cả hai trường hợp, giả định SMA 10 ngày.)
Vì vậy, cách tính EMA của một cổ phiếu như sau:
EMA = Giá (t) × k + EMA (y) × (1 − k)
Trong đó:
t = hôm nay
y = hôm qua
N = số ngày trong EMA
k = 2 ÷ (N + 1)
Trọng số giá gần nhất cho EMA ngắn hạn lớn hơn so với EMA dài hạn. Ví dụ, trọng số 18,18% được áp dụng cho dữ liệu giá gần nhất của đường EMA 10 ngày, như ở ví dụ trên. Trong khi đó, đối với đường EMA 20 ngày, trọng số chỉ là 9,52%. Ngoài ra EMA còn có những biến thể khác nếu sử dụng giá mở cửa, đỉnh, đáy hoặc trung bình thay vì sử dụng giá đóng cửa.
Sử dụng EMA: Dải băng trung bình động
Trader đôi khi quan sát các dải băng trung bình động. Dải này giúp đưa nhiều đường trung bình động, thay vì chỉ một đường trung bình động, vào một biểu đồ giá. Dù trông có vẻ phức tạp do xuất hiện nhiều đường đồng quy, có thể dễ dàng quan sát các dải băng này trên các ứng dụng vẽ biểu đồ. Chúng giúp dễ dàng hình dung mối quan hệ động giữa các xu hướng ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
Trader và các nhà phân tích dựa vào các đường trung bình động và các dải băng để xác định các điểm đảo chiều, sự tiếp diễn và các điều kiện quá mua/quá bán, để xác định các vùng hỗ trợ và kháng cự, cũng như để đo lường sức mạnh của xu hướng giá.
Các dải băng trung bình động rất dễ hiểu, chúng có dạng ba chiều đặc trưng tạo cảm giác uốn lượn trên biểu đồ giá. Các chỉ báo kích hoạt tín hiệu mua và bán bất cứ khi nào các đường trung bình động hội tụ tại một điểm. Trader tìm cách mua vào khi đường trung bình động ngắn hạn vượt lên trên đường trung bình động dài hạn và tìm cách bán khi đường trung bình động ngắn hạn cắt xuống bên dưới đường dài hạn.
Cách tạo Dải băng Trung bình động
Để tạo một dải băng trung bình động, bạn chỉ cần cùng lúc vẽ nhiều đường trung bình động có khoảng thời gian khác nhau trên biểu đồ giá. Thông thường, dải băng có từ tám đường trung bình động trở lên, từ đường trung bình động hai ngày đến đường trung bình động 200 hoặc 400 ngày.
Để việc phân tích trở nên dễ dàng hơn, chỉ nên dùng một loại đường trung bình động trên dải băng. Tức là, bạn chỉ nên sử dụng đường trung bình động hàm mũ hoặc đường trung bình động giản đơn.
Khi dải băng gập lại – tất cả các đường trung bình động hội tụ tại một điểm chốt (close point) trên biểu đồ, sức mạnh của xu hướng có thể sẽ suy yếu và có thể dẫn đến đảo chiều. Điều ngược lại vẫn đúng. Tức là, khi các đường trung bình động phân kỳ, di chuyển ra xa nhau; giá dao động trong khung giá và xu hướng đang mạnh lên hoặc đang được tăng cường.
Khi các đường trung bình động ngắn hơn cắt xuống dưới đường trung bình động dài hơn, xu hướng giảm giá xuất hiện. Ngược lại, xu hướng tăng giá xuất hiện khi các đường trung bình động ngắn hơn vượt lên trên các đường trung bình động dài hơn. Trong những trường hợp này, các đường trung bình động ngắn hạn hoạt động như các chỉ báo nhanh (leading indicators) được xác nhận khi các đường trung bình dài hạn hơn hướng về phía chúng.
Kết luận
Các trader có lựa chọn khác nhau về số lượng và loại đường trung bình động, tùy thuộc vào chiến lược đầu tư và chỉ số hoặc chứng khoán cơ sở mà họ giao dịch. Tuy nhiên, đường EMA được các trader rất ưa chuộng vì các dữ liệu giá gần nhất có trọng số lớn hơn trong công thức tính toán. Do đó, EMA có độ trễ ít hơn so với các đường trung bình khác. Các dải băng trung bình động phổ biến được tạo ra từ tám đường EMA riêng biệt, có độ dài từ vài ngày đến nhiều tháng.
