Thế giới hiện nay đang sống trong một cách mạng trên thị trường nghệ thuật. Nhờ sự tăng tốc của những nền công nghệ và sự tăng cường cực kỳ mạnh mẽ của tiền điện tử, nghệ thuật kỹ thuật số hiện đang tận dụng lợi thế của công nghệ Blockchain để kiếm tiền.
Vậy Crypto Art là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Crypto Art là gì?
Crypto Art là nghệ thuật kỹ thuật số sử dụng công nghệ blockchain để xác minh quyền sở hữu đối với tác phẩm. Giống như một bức tranh gốc do Picasso ký có thể được công nhận tính xác thực và quyền sở hữu thì Crypto Art cũng có thể được xác minh theo phương thức tương tự bằng cách sử dụng các NFT (Non-Fungible Token). Đây là token đặc biệt đại diện cho một ID duy nhất được liên kết với một tác phẩm mã hóa khiến nó không thể bị sao chép và giữ được giá trị độc nhất của mình. Bạn có thể đính kèm nó vào bất kỳ thứ gì: JPEG, GIF, MP4, thậm chí cả âm nhạc. NFT chứng minh quyền sở hữu tệp ‘gốc’ được lưu trữ trên blockchain, vốn là một sổ cái vĩnh viễn có thể được truy cập từ bất kỳ máy tính nào trên thế giới.
Ở thế giới nghệ thuật truyền thống, một tác phẩm có thể bị sao chép và đem đi bán ở nhiều nơi. Người mua đôi khi không thể phân định được đâu là thật đâu là giả. Nhưng đối với Crypto Art, mỗi tác phẩm như có một ADN riêng mà chỉ có “cha đẻ” của chúng mới có thể tuyên bố tác phẩm là thật 100%. Ngoài ra, họ còn có quyền tự do tạo ra 10 hay 1,000 bản sao giới hạn cho đứa con của mình mà không lo sợ ai đó sẽ làm giả các tác phẩm đó.
Xem thêm: Bitcoin Xanh là gì? Điều gì khiến cho Bitcoin Xanh giá trị?
Các nhà đấu giá phi tập trung, các bảo tàng thậm chí những người chơi truyền thống cũng đã và đang nhúng chân vào thị trường đầy màu mỡ này. Ví dụ: Christie”s – nhà đấu giá nổi tiếng đã dẫn đầu việc bán Beeple và mang về cho mình doanh thu hơn 69 triệu USD; hay phòng trưng bày Uffizi ở Ý đã đúc và bán một chiếc NFT của Michelangelo với giá $170,000. Và còn rất nhiều bảo tàng khác đang miệt mài thiết kế để cho ra đời những tác phẩm NFT được đúc từ các bộ sưu tập của mình.
Vào tháng 6/2021, Sotheby’s – một nhà đấu giá mang tính biểu tượng của London đã công bố một cuộc đấu giá trực tuyến có tên “Native Digital: A Curated NFT Sale” nhằm giới thiệu các tác phẩm của 27 nghệ sĩ kỹ thuật số. Mục tiêu của sự kiện là phát triển mở rộng thế giới Crypto Art, thu hút cả những người đam mê tiền mã hóa lẫn các nhà sưu tập nghệ thuật truyền thống. Giá thầu bắt đầu ở mức $100 và các khoản thanh toán có thể được thực hiện bằng cả fiat lẫn tiền mã hóa.
Độ nóng của thị trường Crypto Art ngày càng bùng lên hơn khi các tác phẩm nghệ thuật cộng đồ sưu tầm cũ/ mới đều đang được giao dịch trên một số nền tảng khiến tổng khối lượng giao dịch có thể chạm mức hàng tỷ USD.
Những rủi ro của nghệ thuật tiền điện tử
Nghệ thuật tiền điện tử có nhiều rủi ro như vậy. Đầu tiên, có nguy cơ người dùng sẽ đánh cắp tác phẩm kỹ thuật số mà họ tìm thấy trên internet và đem nó ra bán dưới danh nghĩa của họ. Trong trường hợp này, nghệ sĩ sẽ không được phép đưa tác phẩm ra bán và hơn nữa, anh ta sẽ không được trả tiền. Tuy nhiên, các tài liệu lưu trữ sẽ vẫn giữ nguyên giá trị của chúng, điều này rất khó quy định rằng mọi người không được bán các tác phẩm bị đánh cắp. Đây là lý do tại sao điều quan trọng là phải tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi mua Crypto Art.
Một rủi ro khác đối với nghệ thuật kỹ thuật số là có một bong bóng đầu cơ. Một khi nó nổ tung, sẽ không ai muốn mua nhiều tệp đã được bán với giá hàng nghìn đô la trong thời gian hưng phấn. Để tránh điều này, bạn phải có tầm nhìn tuyệt vời khi mua và đo lường tốt giá trị được trả cho mỗi món đồ.
Sự khác biệt giữa Crypto Art và nghệ thuật truyền thống
Mặc dù đều được gắn mác “Art” nhưng trên thực tế, 2 trường phái nghệ thuật lại có khá nhiều điểm khác biệt.
Nghệ thuật mã hóa có xu hướng ít “lỗi” hơn vì nghệ sĩ có thể hoàn tác bất cứ khi nào họ thích trong khi một tác phẩm truyền thống sẽ khó để làm điều này. Bên cạnh đó, nhà sáng tạo có thể sao chép bao nhiêu bản sao từ tác phẩm gốc của họ để đem bán mà vẫn đảm bảo giá trị của mỗi bản là như nhau. Trong khi các tác phẩm nghệ thuật truyền thống sẽ rất khó để tái tạo hoàn toàn, nguyên xi như bản ban đầu. Điều này sẽ ảnh hưởng đến độ hiếm của tác phẩm đó khiến giá trị của nó bị giảm đi trên thị trường.
Không giống mô hình kinh doanh truyền thống, nơi tác phẩm nghệ thuật được bày bán thông qua các phòng trưng bày thương mại, NFT có thể mua bán không qua trung gian. Nghệ sĩ có thể trực tiếp bán tác phẩm, thường là qua trang đấu giá chuyên nghiệp. Bất kỳ ai cũng có thể mua NFT và giá cả của tác phẩm được công khai, khác với những phòng trưng bày truyền thống vốn giữ kín giá.
Ngoài ra, ở thị trường truyền thống, khi tác phẩm được nhà sưu tập bán lại với giá cao hơn, tác giả gốc gần như không thu được đồng nào. Còn NFT vẫn đem lại lợi nhuận cho tác giả sau mỗi lần được bán lại.
Có người sẽ đặt ra câu hỏi: “Tại sao phải bỏ cả núi tiền trong khi có thể nhấn chuột phải và tải xuống?” – Đây là quan niệm sai lầm lớn nhất. Có một sự khác biệt to lớn giữa việc download một tấm hình trên mạng so với việc sở hữu bản gốc được hỗ trợ bởi NFT. Hình ảnh bạn đã tải xuống là hoàn toàn vô giá trị, trong khi hình ảnh được hỗ trợ NFT là tác phẩm nghệ thuật gốc của một nghệ sĩ. Hình ảnh và bản sao sẽ không bao giờ có được giá trị như một bản gốc.
Giá bán của các NFT cũng là một câu chuyện khác bị đem ra chế nhạo khi có người hoài nghi và cho rằng các món đồ đó không xứng đáng với giá trị mà chúng được bán ra. Tuy nhiên, thực tế là những sản phẩm Crypto Art chẳng khác gì với nghệ thuật truyền thống ở mặt giá trị. Không ai sưu tầm những đôi sneakers phiên bản giới hạn, quần áo thiết kế, thẻ bài Pokemon để lấy giá trị vật liệu của chúng mà thứ họ coi trọng chính là ở lượng chất xám mà những người sáng tạo đã bỏ ra.
Đối với người mua, lợi ích rõ ràng nhất của các sản phẩm Crypto Art mà họ nhận được chính là quyền sở hữu. Bạn nghĩ sao nếu blockchain lưu trữ tên bạn dưới mã ID của món đồ NFT mà bạn đã mua? Ngầu quá phải không nào! Còn đối với những nhà đầu tư tài sản mã hóa, NFT như một món đầu cơ mà họ có thể mua rồi kiếm lợi nhuận khi giá trị của nó tăng lên trong tương lai.