Giao dịch quyền chọn hay Option là một trong những công cụ phái sinh giúp nhà đầu tư giảm các rủi ro khi giao dịch và mang lại lợi nhuận trong quá trình đầu tư. Hiện nay, giao dịch quyền chọn còn khá mới và chưa phổ biến tại thị trường Việt Nam.
Tuy nhiên, nó khá phát triển ở các nước trên thế giới như một công cụ tài chính hấp dẫn các nhà đầu tư với lợi nhuận vượt trội. Dưới đây hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về giao dịch quyền chọn là gì, những lưu ý trong giao dịch quyền chọn?
Giao dịch quyền chọn là gì?
Giao dịch quyền chọn là gì?
Đầu tiên để hiểu giao dịch quyền chọn là gì, chúng ta cùng tìm hiểu về định nghĩa quyền chọn. Options hay quyền chọn là một công cụ cho phép nhà đầu tư – người trực tiếp nắm giữ các options được mua/bán tùy theo quyền chọn mua hay bán khối lượng hàng hóa nhất định với các mức giá đã được xác định trong một khoảng thời gian nhất định.
Vì vậy, về bản chất quyền chọn chính là hợp đồng mua bán thường mại và các hàng hóa được mua bán bao gồm: trái phiếu, cổ phiếu, tiền tệ, hợp đồng tương lại, thương phẩm,…
Nhiều người thường hay nhầm lẫn giao dịch quyền chọn chính là Forex nhưng không, giao dịch quyền chọn không phải là Forex cũng không phải là hợp đồng tương lai. Một hợp đồng quyền chọn thường được cấu thành bởi các yếu tố sau:
- Người mua: phải trả một khoản phí để thực hiện giao dịch phái sinh.
- Người bán: có nghĩa vụ theo hợp đồng, sẽ nhận được một khoản phí.
- Tài sản, hàng hóa giao dịch
- Mức giá giao dịch
- Tính chất pháp lý
- Thời hạn hợp đồng
Đặc điểm của giao dịch quyền chọn
Về tài sản cơ sở của giao dịch quyền chọn không cần chuẩn hóa về số lượng, giá trị hay khối lượng như hợp đồng tương lai, nó có thể là bất kỳ loại tài sản nào. Hiện nay, giao dịch quyền chọn được thực hiện trên thị trường OTC và vẫn chưa được niêm yết.
Tuy nhiên, một lưu ý cho nhà đầu tư là thị trường chứng khoán phái sinh trong thời gian tới có thể có thêm các loại chứng khoán phái sinh khách như quyền chọn trên chỉ số và cổ phiếu. Điều này sẽ giúp nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận với hình thức đầu tư này hơn cũng nhưu an tâm giao dịch hơn.
Ngoài ra, với tính chất không cần niêm yếu trên sàn, nên các giao dịch quyền chọn về bản chất không cần ký quỹ. Người bán sẽ nhận một khoản phí được gọi là premium để được sở hữu quyền chọn và nó cũng chính là giá của hợp đồng option. Tùy vào từng kiểu option cụ thể, việc thanh toán và chuyển giao tài sản quyền chọn sẽ được thực hiện vào ngày ký kết hợp đồng hoặc ngày đáo hạn hợp đồng.
Trong quá trình giao dịch quyền chọn, nhà đầu tư có thể đóng vị thế cảu mình bằng cách tham gia giao dịch một quyền chọn tương tự nhưng với vị thế ngược lại nếu nhà đầu tư nhận thấy rủi ro từ việc năm giữ một vị thế bất kỳ trong quyền chọn.
Các kiểu quyền chọn
Dựa vào thời gian thực hiện quyền và nghĩa vụ giữa người mua và người bán, người ta chi quyền chọn là hai kiểu như sau:
- Quyền chọn kiểu Mỹ: người mua quyền chọn được thực hiện quyền mua hoặc bán tài sản cơ sở của mình theo hợp đồng vào bất kỳ thời điểm nào miễn là trước ngày đáo hạn.
- Quyền chọn kiểu Âu: người mua quyền chọn chỉ được phép thực hiện nghĩ vụ của mình vào ngày đáo hạn.
Ngoài ra, bên cạnh việc phân loại dựa theo thời gian thực hiện quyền chọn người ta còn phân loại dựa theo các đặc tính khác. Một số quyền chọn phổ biến như:
- Quyền chọn kiểu Á: hay còn gọi là Asian option, được hiểu là quyền chọn với mức giá là giá trung bình của loại tài sản cơ sở trong một khoảng thời gian, giúp người mua có thể mua bán quyền chọn với mức giá trung bình thay vì giá thị trường.
- Quyền chọn kiểu rào cản: người mua được thực hiện quyền liên quan của mình trong trường hợp giá của tài sản cơ sở đã vượt qua một mức nào đó quy định trong hợp đồng.
- Quyền chọn tiêu chuẩn/Vanilla Option: tên gọi chung cho tất cả các loại quyền chọn trừ quyền chọn exotic có cấu trúc tài chính khá phức tạp.
- Binary Option: Là quyền chọn nhị phân hay còn được gọi là quyền chọn kép với tính chất không có gì hoặc tất cả.
Kết luận
Như vậy, thông qua bài viết trên đây hy vọng các nhà đầu tư đã hiểu hơn về quyền chọn, hợp đồng quyền chọn và giao dịch quyền chọn. Về bản chất, các quyền chọn là một cloaij chứng khoán phái sinh nên chúng có đặc tính tài chính phức tạp.
Nhà đầu tư có thể sử dụng quyền chọn để phòng ngừa rủi ro và áp dụng trong đầu cơ chênh lệch giá. Tuy nhiên, lời khuyên dành cho các nhà đầu tư là kỹ thuật này thường đòi hỏi nhiều kinh nghiệm nên nếu bạn là nhà đầu mới bạn không nên mạo hiểu. Chúc bạn đầu tư thành công.
